Głównym tematem zorganizowanej w Warszawie, w pierwszej połowie lipca br., konferencji z udziałem Minister Zdrowia Izabelą Leszczyną, wraz z pozostałym kierownictwem Ministerstwa Zdrowia oraz członkami Zespołu ds. zmian systemowych w ochronie zdrowia, była zapowiadana reforma w ochronie zdrowia, której celem jest dostosowanie systemu do nowych wyzwań i oczekiwań społeczeństwa.

Podczas spotkania Minister przedstawiła zarys planowanych reform, które mają na celu usprawnienie funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce. Głównymi proponowanymi elementami koncepcji zmian w ochronie zdrowia są: deregulacja, transformacja i odwrócona piramida świadczeń.

Deregulacja ma służyć ułatwieniu funkcjonowania szpitali poprzez zdejmowanie z nich pewnych przeregulowań i usztywniających zasad, które nie mają wpływu na jakość świadczeń ani na bezpieczeństwo pacjenta, a podrażają funkcjonowanie szpitali. Zarządzający szpitalami i samorządowcy będą mogli kierować do MZ informacje o tym, jakie regulacje, ich zdaniem, są zbędne. Celem deregulacji będzie zmniejszenie obciążeń wykorzystywanych zasobów w ochronie zdrowia, a poprzez to ich bardziej efektywne wykorzystanie oraz obniżenie kosztów funkcjonowania. Proces ten będzie realizowany w latach 2024-25 przez wprowadzenie kilku kolejnych „pakietów deregulacyjnych”, zmniejszających wymogi ustaw, rozporządzeń Ministerstwa Zdrowia oraz zarządzeń NFZ.

Transformacja zaś, to konsolidacja sąsiadujących szpitali, a także przekształcanie oddziałów całodobowych w oddziały planowe czy jednodniowe. Jej podstawą będzie utworzona mapa zabezpieczenia szpitalnego. Mapa świadczeń ma wiązać różne perspektywy polityki zdrowotnej: subregionalnej (dawne województwa), regionalnej, krajowej. Proces transformacji nie jest obowiązkowy, ale szpitale, które zdecydują się go przejść, mogą liczyć na wsparcie ze strony Narodowego Funduszu Zdrowia, Ministerstwa Zdrowia, Zakładu Ubezpieczeń Zdrowotnych i Bank Gospodarstwa Krajowego. Zgodnie z zaproponowaną przez Ministerstwo Zdrowia koncepcją, proces transformacji zakłada zrealizowanie przez szpitale planów naprawczych. W transformacji przewidziana jest także zamiana długów szpitali na kredyty udzielone przez BGK. Warunkiem pomocy finansowej jest przejście przez ścieżkę programu naprawczego. Pierwszy z pakietów wsparcia zakłada zamianę zobowiązań wymagalnych (określonych na 1 lipca 2024 r.) w kredyt długoterminowy udzielony przez BGK, zawarcie porozumienia z ZUS o rozłożeniu na raty składek za okres pierwszego roku transformacji, utrzymanie ryczałtu PSZ w pierwszym i drugim roku transformacji, a także wyznaczenie poziomu ryczałtu na kolejny rok transformacji na podstawie średniego poziomu wykonania ryczałtu w dwóch latach transformacji. Pakiet długoterminowy zakłada mechanizm warunkowego oddłużenia szpitali. W koncepcji resortu zdrowia dług zostanie zamieniony na 10-letni kredyt w BGK, poręczony przez podmiot tworzący. Zgodnie z koncepcją będzie on umarzalny w wysokości 1/10 co roku przez dziesięć lat pod warunkiem, że szpital realizuje program naprawczy i się bilansuje.

Transformacja zajmie najbliższe dziesięć lat i zakończy się w 2034 r.

Z kolei odwrócona piramida świadczeń ma służyć zmniejszaniu obciążeń kosztowo-finansowych szpitali przy zapewnieniu bezpieczeństwa pacjentów i zaspokojeniu ich potrzeb zdrowotnych. Aby do tego doszło, konieczne jest przesuwanie strumienia pacjentów ze szpitali do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a później do podstawowej opieki zdrowotnej. W szpitalach muszą pozostać te świadczenia, procedury, zabiegi, których nigdzie indziej nie można przeprowadzać.

Docelowym proponowanym rozwiązaniem jest bezpieczna sieć stabilnych finansowo szpitali, realizujących świadczenia wysokiej jakości. Istotne jest przy tym równomierne rozmieszczenie realizacji świadczeń adekwatnie do potrzeb danego terenu oraz koordynacja leczenia szpitalnego z ambulatoryjną opieką specjalistyczną (AOS) i podstawową opieką zdrowotną (POZ). Wiąże się z tym ostatni element procesu zmiany systemowej –„odwracanie piramidy świadczeń”, czyli przebudową ochrony zdrowia w celu uwolnienia zasobów lecznictwa szpitalnego i zwiększenia dostępności.

Delegacje i przedstawiciele zarządzający szpitalami z różnych części Polski, brali podczas spotkania udział w dyskusji, przedstawiając specyfikę problemów i potrzeby placówek zdrowotnych. Podkreślali trudne sytuacje finansowe większości szpitali oraz podkreślali znaczenie wsparcia finansowego dla szpitali powiatowych.

W dyskusji nad koncepcją i założeniami zmiany systemowej obejmującej lata 2024-2026 Powiat Niżański reprezentowany był przez Starostę Niżańskiego Roberta Bednarza, Wicestarostę i Przewodniczącego Rady Społecznej SPZZOZ w Nisku Józefa Srokę oraz Dyrektora SPZZOZ w Nisku Pawła Tofila.

Uczestnicy spotkania zgodnie stwierdzili, że proponowane przez Ministerstwo Zdrowia rozwiązania mogą przynieść korzyści dla ochrony zdrowia, jednak wymagają dopracowania szczegółów. Minister Izabela Leszczyna wyraziła chęć na dalszą owocną współpracę pomiędzy samorządami a placówkami medycznymi.

- Tak liczne i aktywne uczestnictwo dyrektorów szpitali i przedstawicieli samorządów w konferencji powinno pozwolić na lepsze dostosowanie planowanych zmian do realnych potrzeb i oczekiwań społeczeństwa – mówi Starosta Niżański Robert Bednarz.